D-vitamini eksik olan insanlarda şu bulgular gözlenir;
1-Kemik ağrısı,
2-Adale ağrısı, kas güçsüzlüğü,
3-Kemik yapısında bozulmalar,
4-Uyuşma, karıncalanma.
Ayrıca D-vitamini eksikliğinde bazı kronik hastalıkların alevlendiği gözlenmiştir. Bu hastalıkları şu şekilde sıralayabiliriz;
D-vitamini eksikliğinde romotoid artrit, Sistemik lupus, psöriyazis (sedef) gibi hastalıklarda daha sık alevlenmeler gözlenmektedir.
D-vit eksikliğinde depresif sendromlar daha sık gözlenmektedir, D-vitamini takviyesi ile depresif şikayetler de düzelme olmaktadır.
D-vitamini eksikliğinde alzheimer ve demans 4 kat daha fazla gözlenmiştir.
D-vitamini eksikliği abdominal obesiteye, hiperglisemiye, insülin rezistansının ortaya çıkmasına ve daha agresif seyirli olmasına neden olmaktadır.
D-vitamini eksikliğinde prostat, meme, barsak kanserleri başta olmak üzere kanser görülme sıklığında artış olduğu gözlenmiştir.
Covid pandemisinde hastalık şiddeti ile D-vit eksikliği arasında korelasyon bulunmuştur. Hastanede yatan hastaların %84 ünde D-vit eksikliği var iken yoğun bakımda bu oran %100 bulunmuştur.
Hiçbir gıda maddesi günlük D-vitamini ihtiyacını karşılamaz. En önemli kaynak güneş ışığıdır. D-vit ihtiyacının %90 ı güneş ışığından %10 u besinler ile elde edilmektedir.
D-vitamini kan seviyesi şu şekilde değerlendirilir;
20ng/ml den az ise eksiklik
20-30ng/ml ise yetmezlik
Eksiklik tedavisinde 2 ay haftada 50.000Ü verilir sonra idame dozu olan günde alınacak 1500- 2000Ü ye geçilir.
Yetmezlik tedavisinde günlük alınacak doz 1500-2000Ü dir. Ömür boyu 1000Ü ile tedavi verilebilir.
Özellikle D-vitamini eksikliği olan gruplar şunlardır;
50 yaşın üzerinde olanlar
Güneş görmeyenler
Kemik erimesi olanlar
Her türlü barsak hastalığı olanlar ve barsak operasyonu geçirenler
Kortizon ilacı, mantar ilacı kullananlar
Böbrek hastalığı olanlar
D-Vitamini takviye olarak günlük 1000Ü olarak verilir. Günlük ihtiyaç 1500- 2000Ü olmasına rağmen.
D-vitamini aşırı alınmasına bağlı toksisite geliştiği zaman Bulantı, kusma, kilo kaybı, iştahsızlık, kanda yüksek kalsıyum, kireçlenme,böbrek taşı oluşumuna sebebiyet verebilir. Güneş ışınları D-vitamini fazlasını da yok ettiği için güneşlenme D-vitamini zehirlenmesini engellemektedir.
