Yazı Başlıkları
İletişim Nedir?
Kaynağın alıcıya sözlü ya da sözsüz biçimde bilgi, duygu, düşünce ve davranışlarını aktarma sürecine iletişim denir. Etkili iletişim teknikleri ise, iletişim sırasında alıcıya iletilmek istenilen bilgi, duygu, düşünce ve davranışların en anlaşılır ve en kısa sürede aktarılması için kullanılan tekniklerdir. Günümüz şartlarında özellikle iş hayatında gün içerisinde birden çok işin en kısa sürede halledilmesi gerektiği için kullanılan etkili iletişim teknikleri olmazsa olmaz unsurlardan biridir. Bu yüzden, kaynağın, alıcıya kolay anlaşılabilir, gereksiz detaylardan uzak, doğru sözcük seçiminin kullanıldığı mesaj göndermelidir. Etkili iletişim teknikleri ‘ne baktığımızda ikna en başta gelmektedir.
İkna Nedir?
Hepimiz elbette ki birimizin istediği; fakat birimizin istemediği şeyi yapmak ya da yaptırmak durumunda kalmışızdır. İstenmeyen durumda ise gerçekleşmesi için ikna kullanarak, mesajı allayıp pullayarak daha istenilen hale getirmek iletişim sürecinin hızlanması ve etkili olmasına yardım eder. Mesajın daha albenili olması için ise ikna teknikleri kullanırız. İkna Teknikleri sayesinde elbette ki daha kolay ve hızlı sürece neden olur. Öyleyse ikna teknikleri ‘ne geçmeden önce ikna’nın ne olduğuna ardından ise ikna teknikleri ‘ne bakmak daha faydalı olacaktır.
İkna Politikacılar, reklam sektörü, avukatlar, satıcılar, aile, din insanları tarafından kullanır. İkna, belirli hedefe ulaşmak amacıyla, bilinçli olarak, manipülasyon kullanarak, düşünce ve davranışta hedeflenen davranış değişikliğine neden olur. Etkili iletişim tekniği olan manipülasyon, bireylerin düşüncelerini yoluyla bilinçli bir şekilde etkileyerek hedeflenen amaca yönlendirir. İkna çalışmalarında, önemli olan yalnızca etkili iletişim teknikleri ‘ni kullanmak değildir. Bunun yanı sıra kişisel özelliğimiz, jest ve mimiklerimiz, giydiğimiz kıyafetler, kullandığımız kelimeler, uygun hedef kitleye uygun kelime seçimleri ile karşıdaki bireyleri ikna ederken mesajın daha etkili olmasını sağlar. Aristo’nun rhetoric ‘i önemli ikna çalışma olarak kabul edilir. Rhetoric mesajın ikna üzerindeki etkisini anlatır ve “konuşmacının kişiliği”, “hedefin özellikleri” ve “konuşmanın özellikleri”ni içerir. Amerikalı sivil haklar aktivisti olan Martin Luther King, etkili iletişim tekniği ‘ni çok iyi kullanarak sivil ve ekonomik haklar ve ırkçılığa son verilmesi için çağrıda bulunduğu bir konuşması olan “ I have a dream” en önemli örnektir. İkna açısından tek başına dahi önemli bir yere sahip olan bu rhetoric çeşitli ikna teknikleri ile de desteklendiği taktirde çalışmadan yüksek verim alınmasına yardım eder.
Temel ikna teknikleri denildiği zaman aklımıza, mesaj, gönderen, alıcı, kanal, geri dönüt, gürültü gibi iletişimi oluşturan öğeler ve onların özellikleri ayrıca ikna sürecinin kolaylaşması, sürecin hızlanması gelir.
Etkili İletişim İçin Gerekli İkna Teknikleri Nelerdir?
Önce küçük sonra büyük rica tekniği
Burada öncelikle küçük reddedilse bile fazla önem arz etmeyen ricalar sunulur, ardından ise asıl iletmek istediğimiz unsur sunulur. Önceki küçük ricaları reddeden bireyler psikolojik olarak karşı tarafı kırmamak ve rahatlamak açısından artık sonunda son ricayı kabul etmek zorunda kalacaktır.
Önce büyük sonra küçük rica tekniği
Bu teknikte ise, bireyin kabul durumundan daha büyük teklifler sunulur, reddedilir; ardından daha uygun, kabul edilebilir teklifler sunularak kabul edilmesi sağlanır.
Gitgide artan ricalar tekniği
Bireye öncelikle kabul edileceği makul teklifler sunulur, ardından teklifler yavaş yavaş büyüyerek asıl kabul ettirmek istenilen teklif sunulur.
“Sadece o değil” tekniği
Diğer bir tabir ile “satışı tatlandırma tekniği”, burada bireye sunulan teklifte cevap almadan “ eğer olursa…, yanına şunu da verelim…, şu kadar indirim uygulanır…, yanında şu sadece şu kadar fiyata…” gibi seçenekler eşliğinde ikna etmek amaçlanır.
“evet- evet” tekniği
Bireyin evet cevabını vereceği sorular artarda sıralanarak sorulur. Ve hemen ardından asıl söylenmek istenen şey söylenerek kabul edilmesi sağlanır.
“ Acaba değil, hangi” tekniği
Bireye hayır demesi yüksek olan soruları sormak yerine, teklifi reddedemeyeceği teklifi sunmaktır. “ şunu mu istersin, bunu mu ?” yerine, “ şunu vermemi ister misin?”, “Salı mı buluşalım, Çarşamba mı ?” yerine “Çarşamba şu saatte uygun musun ?” soruları gibi.
Soruya soru ile yanıt verme tekniği
Bazen karşı taraftaki birey kaynağı sıkıştırmak isteyebilir ve ne cevap vereceğini bilemeyip, tıkanıp kalan kaynak bu durumlarda soruyu karşı tarafa yöneltmesi, zaman kazanma açısından etkili bir tekniktir. “anlamadım, tekrar eder misiniz?” gibi.
Yer etme tekniği
Özellikle reklamlarda kullanılan bu teknik, beş duyu organın en az birine hitap etme durumudur. “sıcacık çorba, taptaze pişmiş yeşil fasulye, leziz mi leziz zeytinyağlı barbunya, kıpkırmızı biber, anne eli değmiş gibi kurabiye, çıtır çıtır patates…”
Borca sokma tekniği
Kaynak, birey için zahmete giriyorsa her ürünü tek tek açıp gösteriyor, her özelliği sıralıyor, her ne istersek getiriyor, tek tek açıp katlıyor… bu durumda bireyde karşılık vermek istediğini düşünüp bir şeyler alma düşüncesi oluşuyor
Diğer Etkili İletişim Teknikleri
Hangi tekniği kullanıyorsak kullanalım unutulmaması gereken önemli husus yapılan konuşma ya da sunum samimi, içten ve doğru konuşma olmalıdır. Doğru kullanmamız gereken ve geliştirilebilecek diğer etkili iletişim becerileri ise şu şekildedir:
- Aktif dinleyici olmak,
- Kendini iyi tanıyarak doğru ifade etmek,
- Güven verici konuşma yapmak,
- Özgüven sahibi olmak,
- Önyargılardan uzaklaşmak,
- Çoğunluğun anlayacağı şekilde konuşmak,
- Uzlaşımsal yaklaşmak,
- Samimi içten üslup kullanmak,
- Etkili beden dili kullanımı,
- Eleştirilere açık olmak (olumlu, olumsuz),
- Kişiyi değil sorunu eleştirmek,
- Kullanılacak doğru kelimeleri seçmek,
- Etkili soruları sorarak, konuşmanın verimini artırmak,
- Empati kurmak,
- Yerine göre mizah kullanmak dinleyicilerin dikkatini dinamik tutmak için kullanılabilir.
Etkili İletişim Teknikleri Kullanırken Kaçınılması Gereken Davranışlar Nelerdir?
- Tehdit etmek,
- Emir verici konuşmak,
- Uyarmak,
- Konudan uzaklaşmak,
- Gereksiz detaylara takılı kalmak,
- Hitap ederken lakap takmak,
- Öğüt vermek,
- Eleştirmek,
- Yargılayıcı konuşmak,
- Önyargılı yaklaşmak,
- Suçlamak,
- Alay etmek,
- Konuşmacının anlattıklarından çok, fiziki özelliklerine dikkat etmek,
- Anlatıcının dinleyicilerin konuşmasına fırsat tanımaması,
- Katı ve kesin konuşmak,
- Genellemeler ile konuşmak,
- Kalıp yargılar kullanmak,
- Önyargı ve varsayımlar dahilinde konuşmak.
.
